Op 8 september was het twintig jaar geleden dat koningin Beatrix het Haagse Stadhuis – naar een ontwerp van architect Richard Meier – opende. Dat is reden voor een terugblik. Op 6 november verscheen in het AD het artikel ‘Van luchtkasteel tot witte zwaan‘, en op 10 november organiseert Actueel Den Haag Debat (ADHD) een debat: “In 1986 besloot het toenmalige Haagse college om het nieuwe stadhuis pal in het centrum te bouwen. Het nieuw te ontwerpen gebouw moest een huiskamer voor de stad worden, waar alle inwoners van Den Haag zich welkom zouden voelen. Het stadhuis moest als een scharnier de verschillende openbare ruimtes rondom het Spui met elkaar verbinden. Wat is er geworden van het gebouw, de rol in de stad en de invloed op zijn omgeving? En, minstens zo belangrijk, hoe zou het gebouw zich verder moeten ontwikkelen gezien haar geschiedenis en de wensen voor de toekomst?” Het debat over de rol van het Stadhuis van Ricard Meier voorde ontwikkeling van de stad en de toekomst van het cultuurplein aan het Spui vindt plaats in het Stadhuis zelf, en gaat gepaard met de opening van een foto- en maquette-tentoonstelling. Meer informatie staat in de nieuwsbrief.
Een terugblik kunt u vinden in het boek Het Haagse Stadhuis, bouwen in een slangenkuil
Een interview in de Volkskrant precies een dag voor de presentatie van de plannen voor het stadhuis Den Haag, nu bijna dertig jaar geleden, geeft een mooi inzicht in de dynamiek van deze periode. Heftig maar tegelijkertijd ook vol van perspectief. De stad zou uit een langdurige impasse kunnen komen, er was een perspectief op een mooie toekomst van Den Haag. Maar zou het ook werkelijkheid worden? Mooi laat het interview de stemming van die tijd zien en het geloof in de rol van de politiek in het ordenen van de stad.
Voor iedereen die echt in de tijd terug wil gaan heb ik hier mijn aantekeningen van de eerste gedachten die ik op 23 mei 1986 over het stadhuis Den Haag op papier zetten. Dat alles gebeurde tijdens de eerste retraite van het nog maar net gevormde progressieve college van B&W die daarvoor was uitgeweken naar onze familie badplaats Kijkduin :-). Ik had na het ontstaan van het idee een koorts die je in dit stuk ook nu nog echt kan teruglezen. Hoezeer de gedachte een eigen dynamiek heeft gekregen is ook terug te halen uit deze aantekening. Op dat moment zijn er bij mij ‘slechts’ Nederlandse architecten in beeld. De komst van buitenlandse architecten werd actueel toen ik in interview verwees naar buitenlandse voorbeelden van vergelijkbare publieke gebouwen die ik eerder had bezocht. Alle referenties vertaalde zich uiteindelijke bij de projectontwikkelaars die inschreven in een uitnodiging aan die architecten.
Achteraf de belangrijkste interventie pleegde Joop ten Velden, oud raadslid van de PvdA, waarmee ik eerder het museum van Richard Meier in Frankfurt had bezocht. Hij combineerde de gedachte van het stadhuis/bibliotheek met onze ervaring in Frankfurt en vloog, ook voor mij, in het geheim en op eigen kosten naar New York om Richard Meier te vragen of hij het Haagse Stadhuis wilde bouwen. ‘It sounds interesting’ was zijn respons en tekende daarvoor een bereidverklaring. De rest van het verhaal is bekend……en voor iedereen die het niet gelooft die moet maar eens een kijkje nemen in de Huiskamer van Den Haag aan het Spui. Je kan het niet mislopen, een wit gebouw.
Voor degene die het hele verhaal tot zich willen nemen is er de mogelijkheid mijn boek ‘Het Haagse Stadhuis, bouwen in een slangenkuil’ dat ik met Fred Feddes schreef hier te downloaden. Veel leesplezier.