It’s about Time, The Architecture of Change, is de tiende tentoonstelling van Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR). De plaats van actie is de Ferro, een karakteristieke voormalige gashouder. De titel ‘It’s About Time’ vertelt Saskia van Stein, de nieuwe directeur van de IABR, heeft twee betekenissen. Het drukt uit dat ‘het gaat over tijd’ maar evenzeer ‘dat het tijd wordt’ om over te gaan tot actie. En daar is niets te veel mee gezegd. Onze wereld verkeert in grote nood. Natuurlijk gaat het dan over de klimaatcrisis, de opwarming van de aarde, het watertekort, de verzilting van het grondwater, de vernietiging van de natuur door de ongeremde uitstoot van stikstof. Wij zitten er middenin en zijn allen deel van een belangenstrijd hoe wij omgaan met onze aarde.
Het is geen nieuw verhaal. Niet voor niets beginnen de makers Derk Loorbach, Veronique Patteeuw, Léa-Catherine Szacka en Peter Veenstra hun tentoonstelling met het Rapport van de Club van Rome. De publicatie dateert al van 1972 en stelt centraal dat er ‘The Limits to Growth‘ zijn. Alle thema’s van vandaag worden in dit bijzondere rapport al aangeduid en beschreven. Zij voorspelden toen al dat wij met de oneindige uitbuiting van de aarde zouden gaan vastlopen. Negatie van dit vraagstuk zal zijn invloed hebben op alle betrekkingen in onze wereld. Je zou niets liever willen dan dat iedereen hiervan doordrongen is en wij met elkaar op zoek gaan naar oplossingen. Maar niets is minder waar. Een voorbeeld van zo’n patstelling: in 1981 liet de gekozen republikeinse President Ronald Reagan direct na zijn inauguratie de zonnepanelen, die de democratische President Jimmy Carter op het Witte Huis had laten plaatsten, ontmantelen. Zo’n strijd tussen klimaatbeschermers en klimaatontkenners is desastreus. De tentoonstelling is dan ook een grote zoektocht naar gemeenschappelijkheid. En, het zal u niet verwonderen, dat de ‘The Architecture of Change’ hierin een sleutelpositie heeft.
Hoe kan deze weg naar gemeenschappelijkheid worden bewerkstelligd?
De IABR-tentoonstelling formuleert niet alleen een urgentie, maar houdt een optimistisch pleidooi voor de rol van de architectuur. Het vraagstuk van het klimaat is een veelkoppig monster. Het is niet met een enkel besluit te veranderen. Het vraagt om een bezinning hoe wij de wereld vormgeven. In essentie gaat om een ontwerpopgave, zoals William McDonough in zijn publicatie Cradle tot Cradle beschrijft. En dat is bij uitstek het vakgebied van ontwerpers. De rol van stedenbouwers en architecten kan daarin niet gemist worden. Zij zijn het immers die, samen met opdrachtgevers, inhoud kunnen geven aan een integrale benadering van een gewenste transitie.
Samen kan er veel gebeuren. Maar het is niet vanzelfsprekend dat het ook gaat gebeuren. De tentoonstelling is dan ook een kans om kennis te nemen van een andere manier van denken, van slimme ontwerp oplossingen en ruimtelijke en sociale experimenten. Ook worden patronen van onduurzaamheid geopenbaard en wordt de weg geopend naar een bouw en productie die echt regeneratief, circulair, rechtvaardig en duurzaam kunnen zijn.
Dat krijgt onder andere zijn vorm in de tentoonstelling het Ministerie van Maak van curatoren ZUS, MANN en IABR. Meer dan 100 ontwerpers brengen met hun maquettes in beeld, hoe zij in ons land inhoud zouden kunnen geven aan de actuele woningbouwopgave. Zijn dat die één miljoen woningen? Floris Alkemade, de vroegere rijksbouwmeester, heeft daarover zo zijn eigen opvatting, hoe, ik zou zeggen bezoek de tentoonstelling en laat je inspireren.
De tiende IABR-tentoonstelling is nog tot 13 november te bezoeken in de Ferro, aan de Keileweg 25 in Rotterdam. En natuurlijk is een bezoek voor iedereen leerzaam, maar voor de vakgemeenschap is het een absolute must om te gaan. Het tilt iedere stedenbouwer en architect (en vergeet niet al die planners bij onze overheden) op naar een ander niveau dan de maalstroom van alledag.
It’s About Time, The Architecture of Change: Gaat Dat Zien!
https://www.dearchitect.nl/276514/iabr-wil-verloren-tijd-inhalen
